Resultaten enquête overlegorgaan Nationaal Park Schiermonnikoog
Ieder jaar komt het overlegorgaan van het Nationaal Park tweemaal bijeen in een openbare vergadering. Voorafgaand daaraan vindt er een publieksavond plaats. Ook organiseert het Nationaal Park regelmatig lezingen en informatieavonden. In mei stuurden we je een enquête over deze bijeenkomsten. We wilden graag weten of je deze avonden wel eens bezoekt, waarom je er wel of niet naar toe gaat en wat je ervan vindt. 226 van de in totaal 475 panelleden vulden de vragenlijst in. Een kwart van hen woont op het eiland.
Hoe zit het met het Nationaal Park?
Het is bij de panelleden bekend dat Schiermonnikoog een Nationaal Park is. Dat het bestuur gevormd wordt door een overlegorgaan is bij minder mensen bekend. 29% van de respondenten geeft aan dit niet te weten. Zij wonen niet op het eiland.
De vraag of men weet welke partijen betrokken zijn bij het Nationaal Park wordt door 55% van het panel ontkennend beantwoord.
Onder de eilander panelleden is dit percentage aanmerkelijk lager, namelijk 23%. In het overlegorgaan zitten vertegenwoordigers van de provincie Fryslân, de gemeente Schiermonnikoog, Rijkswaterstaat, Wetterskip Fryslân, Vitens, Natuurmonumenten, de Natuur en Vogelwacht Schiermonnikoog, Vereniging Boerenbelang Schiermonnikoog en de Schiermonnikoger Ondernemers Vereniging. Het overlegorgaan heeft een onafhankelijk voorzitter.
Vergadering overlegorgaan
Het overlegorgaan vergadert ongeveer twee per jaar. Dit zijn openbare vergaderingen. Tien panelleden geven aan deze avonden altijd te bezoeken, 16 panelleden zijn regelmatig aanwezig en 21 komen soms. Opvallend is dat onder hen ook enkele bezoekers zijn die niet op het eiland wonen.
Driekwart van het panel is nooit aanwezig bij een vergadering. Op de vraag waarom men niet gaat geeft het overgrote deel van hen als reden dat zij niet op Schiermonnikoog wonen. Anderen merken op niet te weten dat deze vergaderingen plaatsvinden. Eilanders noemen als redenen om niet te komen dat ze de vergaderingen niet interessant vinden of dat ze op de tijden dat de vergaderingen gehouden worden niet kunnen komen.
We vroegen de panelleden die wel een vergadering bezoeken naar de beweegredenen om hierbij aanwezig te zijn. De meesten van hen zeggen dat ze het belangrijk vinden om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in het Nationaal Park. Het thema van de presentatie na afloop van de vergadering is voor enkelen doorslaggevend. Enkele anderen geven aan dat zij het als eilandbewoner belangrijk vinden dat ze betrokken worden bij wat er in het buitengebied gebeurt en waar mogelijk invloed willen hebben.
Publieksavonden
Ongeveer twee weken voorafgaand aan de vergadering van het overlegorgaan vindt de publieksavond plaats. Op deze avond worden de agenda en bijbehorende stukken van de vergadering van het overlegorgaan besproken en kunnen reacties door het publiek worden ingebracht bij de eilandvertegenwoordigers van het overlegorgaan. Vrijwel altijd zijn er op deze avond ook een of meerdere presentaties. Uit de uitkomsten blijkt dat ongeveer evenveel panelleden de publieksavond bezoeken als de vergadering van het overlegorgaan. Ook de redenen om de bijeenkomst wel of niet bij te wonen komen grotendeels overeen. Wel wordt vaker genoemd dat men het belangrijk vindt mee te willen praten en hun mening te geven over het beleid of beheermaatregelen in het Nationaal Park.
De vorm van de publieksavond
De reacties die tijdens de publieksavond door het publiek zijn ingebracht worden door de eilandvertegenwoordigers meegenomen naar de vergadering van het overlegorgaan. Daar wordt het onderwerp dan opnieuw ter sprake gebracht. Dit leidt regelmatig tot een herhaling van de discussie. Daarom denken we erover na om de publieksavond een andere invulling te geven. We hebben het panel gevraagd of zij vinden dat de publieksavond een andere vorm zou moeten krijgen en of ze suggesties hebben voor een andere invulling van de bijeenkomst.
De helft vindt het prima zo. Er hoeft wat hen betreft niets te veranderen. Voor 13% van de panelleden kan de avond komen te vervallen. Zij vinden de openbare vergadering van het overlegorgaan afdoende. Ruim een derde van het panel zou liever een andere invulling zien.
Op de vraag hoe ze dit dan graag zouden willen zien antwoorden 10 panelleden dat ze liever naar een inloopmiddag gaan, waar niet alleen eilandvertegenwoordigers zijn maar ook iemand van Natuurmonumenten en de gemeente. Onder hen zijn 4 eilanders. Zes personen, waaronder 1 eilander, geven aan dat zij hun reacties liever per e-mail doorgeven. Vijf mensen (3 eilanders) vinden dat het bespreken van de agenda tijdens de publieksavond kan vervallen, maar dat de inhoudelijke presentaties wel interessant zijn.
Er worden ook andere suggesties gedaan. Twee panelleden stellen voor om de publieksavonden digitaal te houden, zodat ook mensen die niet op het eiland zijn kunnen participeren. Ook is er iemand die vindt dat er naast de eilandvertegenwoordigers uit een club ook twee bewoners zonder clubachtergrond in het overlegorgaan zouden moeten zitten. Een ander vindt dat er juist een vertegenwoordiger namens de bezoekers van het eiland in het overlegorgaan zou moeten zitten.
Panelleden die bij een eerdere vraag aangegeven hebben nooit naar een publieksavond te gaan vroegen we of zij misschien wel zouden gaan als de invulling van deze bijeenkomst anders zou zijn. Voor ruim de helft van hen maakt dit geen verschil.
Lezingen en informatieavonden
Het Nationaal Park organiseert soms een lezing of informatieavond over een specifiek natuurthema. Een spreker houdt dan een presentatie en aansluitend kunnen daarover vragen gesteld worden. Het blijkt dat veel eilander panelleden deze avonden bezoeken. 45% komt af en toe, 19% regelmatig en 14% altijd.
Het is vrij logisch dat deze percentages bij de niet-eilanders anders zijn. Onder hen gaat 81% nooit naar een lezing. De overige 19% bezoekt deze avonden soms of regelmatig. Als reden om naar een lezing of informatieavond te gaan geeft de helft van het panel aan dat ze zich betrokken voelen bij het Nationaal Park. Ook vinden velen het fijn om nieuwe informatie of inzichten te krijgen. Een kleine 27% komt omdat ze de thema’s interessant vinden.
De voornaamste reden om niet naar een informatieavond of lezing te gaan is omdat men niet op het eiland woont.
Vervolgens hebben we aan het panel gevraagd over welk onderwerp zij graag een lezing of thema-avond zouden willen bijwonen. Hierop ontvingen we enorm veel reacties. We noemen slechts hier een selectie uit de suggesties die gedaan zijn: toerisme versus natuur, ontwikkelingen in het natuurbeheer, biodiversiteit op Schiermonnikoog, informatie over veldonderzoek op het eiland, ontwikkelingen in en rondom de Waddenzee, cultuurhistorie op het eiland, stikstofproblematiek in relatie tot bosaanplant, duurzaamheid en klimaatadaptatie en de toekomstvisie van het Nationaal Park.
Uitnodigingen voor bijeenkomsten
We vroegen het panel ook hoe ze op de hoogte gebracht wilden worden van de data voor de bijeenkomsten. Het is geen verrassing dat de antwoorden van eilanders nogal verschillen van de reacties van de niet-eilanders. De meerderheid van de eilander panelleden wil de uitnodiging voor de avonden nog steeds graag in de brievenbus ontvangen. Ook de aankondiging in de Dorpsbode scoort hoog. Ook geven velen aan dat ze de uitnodiging graag via het platform van Schitterend Schiermonnikoog zouden ontvangen. Bij niet-eilander panelleden heeft dit veruit de voorkeur (69%), gevolgd door een aankondiging in de Dorpsbode (31%). Enkele panelleden doen de suggestie om de uitnodiging voortaan per e-mail te versturen en om de data van bijeenkomsten eerder te communiceren.
Overige suggesties en tips
Tot slot vroegen we aan onze panelleden of ze nog suggesties of tips hebben voor de lezingen, thema-avonden en publieksavonden. De reacties hierop waren heel verschillend. Sommigen gaven inhoudelijke suggesties, zoals de bescherming van de Waddenzee, het creëren van washovers, hoe we van Schiermonnikoog een duurzaam eiland kunnen maken en het eiland presenteren met accenten op sport, culinair en natuur. Anderen gingen meer in op de vorm en het proces. Een paar keer werd genoemd dat de invloed van de eilander partijen tijdens de bijeenkomsten niet altijd zichtbaar is en dat bezoekers serieus genomen moeten worden als zij bezwaren uiten. Een ander gaf aan dat mensen uitgedaagd zouden moeten worden om niet alleen te zeggen wat ze niet willen, maar dan ook met een alternatief te komen of een keer te zeggen wat wel goed gaat. Ook gaven enkele leden nogmaals de suggestie om de vergadering voortaan online te kunnen volgen.
Conclusie
Uit de uitkomsten van de enquête kunnen we concluderen dat de het panel vindt dat de publieksavond in de huidige vorm kan blijven bestaan. We zullen deze avonden daarom ook voortzetten. Ook zullen we dan altijd een of meerdere inhoudelijke presentaties houden, want die worden erg gewaardeerd. We vinden het fijn dat er zoveel onderwerpen zijn aangedragen voor lezingen en presentaties. De uitnodigingen voor de vergaderingen en lezingen zullen we voortaan ook per e-mail aan de panelleden versturen. Daarnaast zullen we die zoals altijd ook aankondigen in de Dorpsbode en ontvangen eilanders de uitnodiging in de brievenbus. De data voor komende vergaderingen van het overlegorgaan en de publieksavonden staan vermeld op de website van het Nationaal Park.
Tot slot is uit de resultaten gebleken dat veel panelleden niet weten hoe het Nationaal Park nu precies is georganiseerd. Welke organisaties zijn erin vertegenwoordigd? Hoe vindt besluitvorming plaats? We gaan bekijken in welke vorm we hier de komende periode extra aandacht aan kunnen besteden.
